Theo quy định pháp luật về quản lý trật tự đô thị và an toàn giao thông, vỉa hè (hè phố) được xác định là bộ phận của kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, chủ yếu phục vụ cho người đi bộ và các mục đích công cộng khác. Vì vậy, nguyên tắc chung là không được tự ý sử dụng vỉa hè để bán hàng, kinh doanh nếu không có sự cho phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Việc bán hàng trên vỉa hè thường được xếp vào hành vi sử dụng trái phép lòng đường, hè phố, làm ảnh hưởng đến trật tự đô thị, mỹ quan đô thị và an toàn giao thông. Do đó, pháp luật không coi bán hàng trên vỉa hè là hoạt động kinh doanh mặc nhiên được phép, mà là hành vi cần được quản lý chặt chẽ.
Vỉa hè được sử dụng chủ yếu cho các mục đích sau:
Như vậy, việc bày bán hàng hóa, dựng quầy kệ, chiếm dụng diện tích vỉa hè để kinh doanh không thuộc mục đích sử dụng chính, nên bị hạn chế hoặc cấm nếu không đáp ứng điều kiện pháp lý.
Trong đa số trường hợp, bán hàng trên vỉa hè bị coi là hành vi:
Tùy mức độ và tính chất vi phạm, người bán hàng có thể bị xử phạt hành chính theo quy định hiện hành.

Mặc dù nguyên tắc chung là không được bán hàng trên vỉa hè, nhưng pháp luật vẫn cho phép một số trường hợp ngoại lệ, nhằm đáp ứng nhu cầu thực tế của đời sống dân sinh và quản lý linh hoạt tại từng địa phương.
Những trường hợp này không mang tính tự do, mà phải tuân thủ điều kiện cụ thể và chịu sự quản lý trực tiếp của chính quyền địa phương.
Một số địa phương cho phép sử dụng tạm thời một phần vỉa hè để:
Trong các trường hợp này, người bán hàng phải:
Trên thực tế, một số địa phương có chính sách quản lý linh hoạt đối với:
Tuy nhiên, việc “linh hoạt” này không đồng nghĩa với hợp pháp tuyệt đối. Người bán vẫn phải tuân theo quy định riêng của từng địa phương và có thể bị xử lý nếu vi phạm các điều kiện đã được đặt ra.
Bán hàng trên vỉa hè sẽ bị coi là vi phạm pháp luật khi vượt qua ranh giới cho phép hoặc không đáp ứng điều kiện sử dụng tạm thời hè phố theo quy định.
Đây là nội dung mà người dân thường quan tâm nhất để tránh bị xử phạt.
Các trường hợp sau thường bị xác định là vi phạm:
Dù buôn bán nhỏ lẻ hay quy mô lớn, nếu gây ảnh hưởng đến trật tự công cộng thì đều có thể bị xử phạt.
Ngay cả trong khu vực được phép sử dụng tạm thời vỉa hè, nếu người bán:
thì vẫn bị xem là hành vi bán hàng trái phép trên vỉa hè và có thể bị xử lý theo quy định pháp luật.
Theo quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và trật tự đô thị, hành vi bán hàng trên vỉa hè trái phép có thể bị xử phạt bằng tiền, đồng thời áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả. Mức xử phạt cụ thể phụ thuộc vào tính chất, mức độ vi phạm và đối tượng vi phạm.
Việc xử phạt không chỉ nhằm răn đe mà còn để đảm bảo an toàn giao thông, giữ gìn trật tự và mỹ quan đô thị.
Người bán hàng trên vỉa hè trái phép có thể bị xử phạt tiền trong các trường hợp như:
Mức phạt thường dao động từ vài trăm nghìn đồng đến vài triệu đồng, tùy hành vi cụ thể và quy định áp dụng tại thời điểm xử phạt.
Ngoài phạt tiền, cơ quan chức năng còn có thể áp dụng các biện pháp sau:
Những biện pháp này nhằm ngăn chặn tái phạm và đảm bảo việc quản lý vỉa hè được thực hiện thống nhất.
Để tránh vi phạm pháp luật và bị xử phạt, người dân có nhu cầu kinh doanh cần hiểu rõ rằng vỉa hè không phải là không gian kinh doanh tự do. Việc buôn bán chỉ được xem là hợp pháp khi đáp ứng đầy đủ điều kiện do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định.
Quy định về sử dụng vỉa hè có thể khác nhau giữa các địa phương. Người dân nên:
Việc chủ động tìm hiểu giúp giảm rủi ro bị xử phạt và đảm bảo hoạt động kinh doanh diễn ra đúng quy định.
Trong trường hợp không được phép bán hàng trên vỉa hè, người dân có thể cân nhắc:
Những giải pháp này giúp hoạt động kinh doanh ổn định hơn và tránh các rủi ro pháp lý phát sinh.
Như vậy, có được bán hàng trên vỉa hè không còn phụ thuộc vào quy định cụ thể của từng địa phương và sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền. Người dân không nên mặc định vỉa hè là nơi kinh doanh hợp pháp. Chủ động tìm hiểu và tuân thủ đúng quy định sẽ giúp hoạt động buôn bán diễn ra ổn định, tránh các rủi ro pháp lý không đáng có.
Không. Pháp luật không cấm tuyệt đối, nhưng chỉ cho phép trong một số trường hợp cụ thể và phải được cơ quan có thẩm quyền cho phép.
Có. Nếu bán hàng rong lấn chiếm vỉa hè, gây cản trở giao thông hoặc không được phép, người bán vẫn có thể bị xử phạt hành chính.
Mức phạt tùy hành vi và quy định áp dụng, thường từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng, kèm theo biện pháp khắc phục hậu quả.
Người dân cần liên hệ ủy ban nhân dân cấp phường, quận hoặc cơ quan quản lý đô thị tại địa phương để tìm hiểu và xin phép theo quy định.
Không mặc nhiên được phép. Dù là trước nhà mình, việc bán hàng trên vỉa hè vẫn phải tuân thủ quy định và được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.